PCOS Nedir? PCOS Hakkında En Çok Merak Edilenler

Polikistik Over Sendromu (PCOS), kadınlarda sık görülen hormonal bozuklukluktur. Üreme çağındaki her 10 kadından 1’in de görülür ve yaşam kalitesini, doğurganlığı ve genel sağlığı önemli ölçüde etkilr. İnsülin direnci, adet düzensizlikleri, aşırı tüylenme ve kilo alma gibi belirtilerle kendini gösteren PCOS’un birçok psikolojik etkileri de vardır.

Erken teşhis ve yaşam tarzı değişiklikleriyle PCOS yönetilebilinir. Bu yazımızda, PCOS’un nedenleri, belirtileri, tedavi yöntemleri ve beslenme önerileri gibi kritik konuları ele alacağız. Eğer siz de PCOS hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorsanız, okumaya devam edin!

PCOS Nedir?

PCOS, yumurtalıklarda küçük kistlerin oluşmasına ve hormonal dengesizliğe neden olan bir metabolik-hormonal bozukluktur. Androjen (erkeklik hormonu) seviyelerinin yükselmesi durumu, yumurtlama-adet düzensizlikleri ve insülin direnciyle beraber görülebilir.

PCOS Belirtileri Nelerdir, PCOS Olup Olmadığımı Nasıl Anlarım?

PCOS’un en yaygın belirtileri,

• Adet düzensizliği (seyrek, ağır veya hiç adet görmeme)
• Aşırı tüylenme (hirsutizm) – Çene, göğüs, karın ve sırtta sert kıllar
• Sivilce ve yağlı cilt – Androjen hormonunun artışına bağlı
• Saç dökülmesi – Erkek tipi kellik (alın çizgisi geri çekilmesi)
• Kilo alma veya kilo verememe – Özellikle bel çevresinde yağlanma
• Karın şişkinliği – Hormonal dengesizlik ve insülin direnci nedeniyle
• Yorgunluk ve ruh hali değişimleri
• Hamile kalmada zorluk – Yumurtlama bozukluğuna bağlı

PCOS’un işaretleri kişiden kişiye değişmektedir. Bazı kadınlarda çoğu belirti varken bazı kadınlarda ise sadece bir belirti gözükebilir.

PCOS’lu Biri Hamile Kalabilir mi?

Evet, PCOS’lu kadınlar hamile kalabilir! Ancak yumurtlama düzensizliği nedeniyle doğal yollarla gebe kalmak zor olabilir. PCOS’lu kadınların çoğu, doktorlarının kendilerine uygun gördüğü doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle sağlıklı bir hamilelik yaşayabilirler.

PCOS’da hamile kalmayı kolaylaştıran yöntemler:

• Kilo kontrolü (Fazla kiloluysa %5-10 kilo kaybı bile yumurtlamayı düzenleyebilir).
• Düzenli egzersiz – İnsülin direncini kırmaya yardımcı olr.
• Doktor kontrolünde ilaç tedavisi (Clomid, Metformin, Letrozol gibi)
• Tüp bebek (IVF) tedavisi – Şiddetli PCOS vakalarında uygulanabilir.

PCOS Karın Şişkinliği Yapar mı?

Evet, PCOS karın şişkinliğine neden olabilir. Özellikle aşağıdaki 3 lü de ek olarak kişide görülüyorsa.
 İnsülin direnci – Vücut şekeri kullanamaz ve yağ depolanır ve buda şişkinlik yapar.
 Hormonal dengesizlik – Östrojen-progesteron dengesizliği karın bölgesinde su tutulumunu artırır.
 Bağırsak sorunları – PCOS’lu kadınlarda irritabl bağırsak sendromu (IBS) daha sık görülür.

Karın şişkinliğine çözüm olarak rafine ürünleri ve işlenmiş gıdaları olabildiğince az tüketilmesi önerilir. Yoğurt, kefir ,turşu gibi probiyotikler ile hem bağırsak sağlınızı destekleyin. Düzenli fiziksel egzersizlerde bulunulması önerilir.

Zayıflarda da PCOS Olur mu?

Evet, zayıf kadınlarda da PCOS görülebilir! PCOS sadece kilolu kadınlara özgü değildir. “Lean PCOS” olarak adlandırılan bu durumda, hastalar normal kilolu olsa da insülin direnci ve hormonal dengesizlik görülebilir.

Zayıf PCOS’lu kadınlarda görülen belirtiler:

• Adet düzensizliği
• Aşırı tüylenme veya saç dökülmesi
• Yorgunluk ve kan şekeri dalgalanmaları

Zayıf kadınların PCOS tedavisinde genelde insülin direnci odaklı beslenme ve hormon düzenleyici ilaçlar önerilir.

PCOS’dan Kurtulanların Tedavi Süreçleri ve Beslenmeleri Nasıldır?

PCOS tamamen geçmese de doğru tedaviyle kontrol altına alınabilir. İşte PCOS’u yöneten kadınların ortak stratejileri ve yaptıkları bazı yöntemler;

1. Beslenme Değişiklikleri (PCOS Diyeti)

• Düşük glisemik indeksli beslenme – Tam tahıllar, sebzeler, baklagiller
• Sağlıklı yağlar – Avokado, zeytinyağı, omega-3 (balık)
• Protein ağırlıklı beslenme – Yumurta, tavuk, kuruyemişler
• Şeker ve işlenmiş gıdalardan uzak durma

2. Egzersiz

• Haftada 3-4 kez 30 dakika orta tempolu egzersiz (yürüyüş, yoga, pilates)
• Direnç antrenmanları – Kas kütlesini artırarak insülin direncini kırar

3. Stres Yönetimi

• Meditasyon ve nefes egzersizleri
• Düzenli uyku – Hormonların dengelenmesi için kritiktir. Es geçilmemeli.

4. Tıbbi Tedaviler

• Doğum kontrol hapları – Adet düzenlemek için.
• Metformin – İnsülin direncini azaltır.
• Myo-inositol takviyesi – Yumurtlama düzenine yardımcı. Bu ilaçalar doktorunuzun sizler üzerinde yaptığı tetkikler sonucunda reçete edilmesi uygundur. Doğru tedaviyi yine en son size doktorunuz yazmalıdır.

PCOS’la Başa Çıkmak Mümkün!

PCOS, yaşam boyu süren bir durum olsa da doğru beslenme, egzersiz ve tıbbi destekle kontrol altına alınabilir. PCOS’dan kurtulanların ortak noktası, disiplinli bir yaşam tarzı benimsemeleridir.

Eğer siz de PCOS belirtileri taşıdığınızı düşünüyorsanız, bir endokrinoloji veya kadın doğum uzmanına başvurarak test yaptırabilirsiniz. Unutmayın, PCOS’la barışık yaşamak ve sağlıklı bir hayat sürmek mümkün!